วิธีการป้องกันตัวจาก Crypto SCAM

ในการลงทุนมักมีการขาดทุนเป็นเรื่องธรรมดาที่ทุกคนต้องพบเจอ เราอาจเสียเงินได้จากหลายวิธีเช่น เสียเงินให้กับความผันผวนของตลาดที่ไม่สามารถคาดเดาได้ เสียเงินให้กับคำบอกเล่าของคนรู้จัก และเสียเงินให้กับ Scam เองก็ถือเป็นหนึ่งในเหตุการณ์ที่นักลงทุนหน้าใหม่เคยผ่านมา

หากใครยังไม่รู้ว่า Scam คืออะไร สามารถไปอ่านก่อนได้ เพราะในบทความนี้เราจะมาบอกวิธีป้องกันตัวเองจากการโดน Scam รวมไปถึงการรักษาความปอลอดภัยของกระเป๋าเงินของเรา บางวิธีอาจมีความยุ่งยากซับซ้อน แต่เชื่อเถอะว่ามันค้มค่าแน่นอน

ตราบใดที่พระอาทิตย์ยังขึ้นอยู่ทุกๆ เช้า ชีวิตเรายังเริ่มต้นใหม่ได้เสมอ

---

การป้องกันตัวจาก Rugpulls

Rugpulls คือ หนึ่งใน Scam ที่ระบาดหนักอยู่ช่วงระยะเวลาหนึ่ง ถึงแม้ว่า ณ เวลาที่บทความนี้กำลังถูกเขียนอยู่จะไม่ได้พบบ่อยเท่าเมื่อก่อนแล้ว แต่ก็ไม่ได้หมายความมันจะไม่เกิดขึ้นกับเราอีก การทำ Yeild Farming เป็นหนึ่งในการสร้าง Passive Income ที่ดีในโลก Defi แต่เราต้องศึกษาให้ดีว่า Dex ที่เราเลือกจะทำ Yeild Farming นั้นมีควมาปลอดภัยและน่าเชื่อถือมากขนาดไหน มาดูจุดที่เราต้องศึกษาไปพร้อมกันเลย

ผลการ Audit

แน่นอนว่าใครๆก็สามารถสร้าง Dex ของตัวเองขึ้นมาได้ แต่การมี Audit หรือการตรวจสอบความโปร่งใสโดยบริษัท Auditor ต่างๆ ช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับ Dex ได้ เพราะ Audit จะมีการตรวจสอบเรื่อง Code และ Smart Contract ว่ามีช่องโหว่ว่ามีความเสี่ยงแค่ไหน เป็นประโยชน์กับผู้ใช้งานหรือไม่ รวมไปถึงระบบ Eco systems ภายในที่มีความเหมาะสมหรือไม่ เช่นการแบ่งสัดส่วนเหรียญ การเผาเหรียญ การใช้งานของเหรียญ เป็นต้น

ทั้งนี้ต้องดูด้วยว่า Auditor ที่ทำการรับรอง Dex นั้นเป็นใคร เพราะแต่ละบริษัทก็จะมีความเข้มงวดและรายละเอียดในการตรวจสอบไม่เท่ากัน ในกรณีที่แย่ที่สุดคือ เพียงแค่จ่ายเงินให้กับ Auditor แล้วเขาจะออกใบรับรองให้ เราสามารถเอาชื่อ Auditor ไปใช้ได้เลย

บริษัท Auditor ที่ดีและมีความปลอดภัย

1. Hacken
2. Quantstamp
3. Trail of Bits
4. Open Zeppelin
5. ConsenSys Diligence
6. Certik
7. LeastAuthority
8. Slowmist
9. Runtime Verification
10. Secureblock

Whitepaper (Doc)

Whitepaper ถือเป็นหนึ่งส่วนที่สำคัญของทุกโปรเจกต์ เพราะจะแสดงถึงภาพรวมและรายละเอียดของทั้งโปรเจกต์ที่คนทั่วไปสามารถเข้าไปอ่านได้ หากโปรเจกไหนมี Whitepaper ก็จะช่วยให้นักลงทุนตัดสินใจเข้ามาลงทุนได้ง่ายขึ้น ทั้งนี้ก็ต้องดูว่าเนื้อหาภายในนั้นมีอะไรบ้าง และมีความสมเหตุสมผลหรือไม่ ซึ่งเนื้อหาหลักที่เราควรมองหาคือ 

• ที่มาที่ไปของโปรเจกต์ (Intro)
• ทีมผู้สร้าง (Team)
• อธิบายวิธีใช้งานฟังก็ชั่นทุกยอย่างในโปรเจกต์ (How to…)
• แนวทางและแผนการดำเนินงาน (Road map) เป็นต้น

การป้องกันตัวจาก Pump and Dump 

วิธีการับมือกับ Pump and Dump นั้นง่ายเพราะเราไม่ต้องลงทุนอะไร แต่ยากเพราะเราต้องควบคุมจิตใจตัวเองให้เอาชนะความโลภให้ได้ ซึ่งถือเเป็นหนึ่งในเรื่องที่ยากที่สุดสำหรับนักลงทุนทั้งเก่าและใหม่ การ Pump หรือการลากราคาเป็นตัวกระตุ้นต่อมความโลภ และความกลัวเสียโอกาส (FOMO) ชั้นดี เพราะในเมื่อเรารู้ว่ากราฟราคามันกำลังขึ้น ทำไมเราถึงไม่ซื้อ

ไม่ได้มีใครบังคับให้เราซื้อหรือไม่ซื้อ ถ้าเราต้องการกระโดดเข้าไปเล่นด้วยก็ไม่ผิดอะไร แต่ต้องยอมรับก่อนว่าต่อให้เราคิดว่าเราเข้าซื้อได้เร็วแล้ว มีคนที่เข้าซื้อได้เร็วกว่าเราเสมอ และเขาอาจซื้อมากกว่าเราด้วย และเราไม่มีทางคาดเดาตลาด หรือในกรณีนี้คือการคาดเดา Scamer หรืออาจจะเรียกว่าเจ้ามือก็ได้ เราไม่สามารถรู้ได้เลยว่าราคาจะขึ้นไปถึงเท่าไหร่ และตอนไหน จะเกิดการเทขายเมื่อไหร่ ราคาจะลงเมื่อไหร่ และเท่าไหร่ แต่ที่แน่นอนคือคุณจะช้ากว่าเจ้ามือเสมอ 

ถ้าเรานั่งเฝ้ากราฟตาามติดทุกวินาทีเราอาจโชคดีได้กำไรนิดหน่อย แต่ถ้าเราโชคร้าย เงินทั้งหมดของเราไม่ว่าจะมากหรือน้อยจะหายเกือบหมดไปทันที เพราะฉะนั้นแล้วเราขอแนะนำว่าถ้าเจอสถานการณ์ที่คล้ายๆกับที่บอกไป ขอให้เราเป็นแค่ผู้สังเกตุการณ์อย่างเดียว คอยดูว่าราคาจะเป็นอย่างไรต่อไป ไม่ควรเข้าไปเล่นด้วย แต่หากต้องการจะกระโดดเข้าไปเล่นตามกระแสจริงๆ เราขอแนะนำให้ใช้เงินให้น้อยที่สุดเท่าเราคิดว่าจะเสียได้ เพื่อเป็นค่าทดลองตลาด

การป้องกันตัวจาก Malware Scam

Malware Scam จะค่อนข้างมีความอันตรายมากกว่า Scam รูปแบบอื่นที่ส่วนใหญ่จะเสียหายเฉพาะกับเงินที่เราได้ลงทุนไป แต่ Malware Scam จะมีความเสี่ยงโดยตรงกับเงินทั้งหมดใน Wallet ของเรา เพราะเหล่า Scamers และ Hacker จะเข้าถึง Wallet ของเราได้  วิธีการป้องกันในระดับที่ง่ายที่สุดคือ

1. ไม่กด Link ที่มาจากคนไม่รู้จัก

เพราะว่าใน Link นั้นอาจถูกฝัง Code บางอย่างที่ถ้าหากเราเผลอกด Hacker จะสามารถเจาะทะลุระบบความปลอดภัยต่างของคอมพิวเตอร์เรา และเข้าควบคุมการใช้งานทุกอย่างได้ รวมไปถึงการโอนเงินออกจากกระเป๋าของเราไปทั้งหมดถายในระยะเวลาอันสั้น

2. Hardware Wallet

Hardware Wallet จะช่วยลดความเสี่ยงในการโดน hack ได้ดีมาก เพราะโดยปกติแล้ว wallet ทั่วไปจะเชื่อมต่อกับคอมพิวเตอร์และอินเทอร์เน็ตจะเรียกว่า “Hot Wallet” แต่ Hardware Wallet จะเป็นอุปกรณ์แยกต่างหากที่ไม่ได้เชื่อมกับอินเทอร์เน็ต แต่ต้องเชื่อมกับคอมพิวเตอร์เพื่อใช้งาน การทำงานง่ายๆคือ ต้องกดยืนยันจากตัว Hardware Wallet เท่านั้น ธุรกรรมจึงจะสำเร็จ แต่จะมีค่าใช้จ่ายในการซื้ออุปกรณ์ Hardware wallet ในหลักพันบาทแล้วแต่รุ่นและยี่ห้อ

การป้องกันตัวจาก NFT Scam

NFT Scam จะก่อให้เกิดผู้เสียหายสองฝ่ายคือ ผู้ซื้อ และ ผู้ขายที่เป็นเจ้าของผลงาน เพราะผู้ซื้อจะซื้อผลงานที่ถูก copy ซึ่งอาจจะไม่มีสิทธิพิเศษบางอย่างที่เจ้าของผลงานเตรียมไว้ให้ติดมากับตัวผลงานด้วย ส่วนศอิลปินเจ้าของผลงานก็จะเสียรายได้ที่พวกเขาควรได้รับ และเสียกำลังใจในการทำงาน

กรณีผู้ซื้อ

สิ่งที่เราทำได้คือ เข้าเว็บไซต์ official ของโปรเจกต์เท่านั้น สามารถดูได้ที่ช่องทางการสื่อสารและติดต่อทุกช่องทางเช่น Twitter, Discord

กรณีศิลปินเจ้าของผลงาน

หมั่นสร้างความเคลื่อนไหวทางโซเชียลอย่างสม่ำเสมอ รวมไปถึงพูดคุยกับคนนใน community เป็นประจำ เพื่อสร้างความมั่นใจและความน่าเชื่อถือให้กับตัวเอง ให้คนใน community ช่วยเป็นหูเป็นตาให้เรา หากพบบัญชีที่ปลอมแปลงเป็นโปรเจกต์เรา ให้รีบรายงานทันที

สรุป

นอกจากด้านดีของการลงทุน เราก็ควรจะต้องรู้ด้านที่ไม่ดีของการลงทุนไว้ด้วย การศึกษาอย่างรอบด้านและหลายมิติจะช่วยพัฒนาความคิดและทักษะการลงทุนของเราได้ และความรู้เรื่องการป้องกันตัวเองจาก Scam จะช่วยรักษาเงินในพอร์ทของเราให้มีความปลอดภัยมากขึ้น