สภาพจิตใจ เป็นอีกหนึ่งเรื่องสำคัญของชีวิตเทรดเดอร์ ไม่ว่าคุณเองจะมีกลยุทธิ์ที่ดีมากขนาดไหนก็ตาม แต่ก่อนที่จะก้าวเข้าสู่ความเป็นมืออาชีพคือ การมีเป้าหมายในการเทรดที่ชัดเจนต้องมีวินัยขั้นสูง รวมไปถึงแผนการเทรดที่ชัดเจน สำหรับในบทความนี้พวกเรามีเคล็ดลับดี ๆ ที่ได้ฟังมาจากช่อง YouTube ของ กัปตัน เทรดดิ้ง ที่อธิบายเกี่ยวกับ “Alpha Trade” จิตวิทยาการเทรด ซึ่งพูดอธิบายเรื่องนี้ได้อย่างเข้าใจ ซึ่งผมเองได้สรุปเนื้อหา และประยุกต์ให้ใช้งานสำหรับการเทรดได้เลย ซึ่งรับรองว่าเข้าใจง่ายแน่อนครับ มันจะเป็นดั่งกุญแจดอกสุดท้าย สู่การเป็นนักลงทุนมืออาชีพได้เลย
รู้จัก “จิตวิทยาการเทรด” กันก่อน
ก่อนที่จะเข้าไปสู่เทคนิค หรือ การดึงหลักการ Alpha Trade มาใช้นั้นต้องทำความเข้าใจกันก่อนเลยว่า เทรดเดอร์ทุกคนเมื่อเข้าสู่วงการนี้แล้ว จะพบเจอกับความหลากหลายของทุกเหตุการณ์ ไม่ว่าจะเป็น การได้กำไร, การขาดทุน, พอร์ตแตก, ความกังวลขาดทุน, การเสียดายกำไร, เลื่อน TP หรือ ขยับ SL รวมไปถึงหลักการต่าง ๆ ตามสื่อออนไลน์ที่บอกถึงเทคนิคการเทรดต่าง ๆ โดยสิ่งนี้เองจะทำให้คุณสับสน
เหตุการณ์ข้างต้นที่สื่อไปนั้นเกิดขึ้นได้กับเทรดเดอร์ทุกคน แม้ว่าจะเรียนรู้ทุกเทคนิคแล้วก็ตาม เข้าใจกลไกการซื้อขายของผลิตภัณฑ์มากน้อยแค่ไหน แต่สิ่งที่ยังคงทำให้จิตใจยังไม่นิ่งได้ ยังคงมีความกังวล มีความคิดฟุ้งซ่าน เราเรียกสิ่งนั้นโดยรวมว่า “จิตวิทยาในการเทรด” นั่นเอง
เริ่มที่ทำความรู้จักนิสัย “สมอง”
สมองของเรานั้นเปรียบได้ดัง CPU ของคอมพิวเตอร์ รับรู้และแปรผลได้อย่างชาญฉลาด เพราะมนุษย์เรามีสมองให้คิด วิเคราะห์ แยกแยะ ทำให้ได้เปรียบมากกว่าเผ่าพันธุ์อื่น ๆ บนโลก ก่อนที่เราจะเข้าสู่ Alpha Trade จะต้องเรียนรู้ถึงนิสัยของสมองให้ได้ก่อน ซึ่งจะอธิบายนิสัยของสมองออกมาได้ 3 แบบดังนี้
ชอบความสบาย
การที่บอกว่าชอบความสบาย หมายความได้ว่า ระหว่าง วิ่งออกกำลังกาย กับ นอนดูหนัง สมองก็จะต้องเลือกการนอนดูหนังเป็นนิสัย เป็นต้นครับ
ชอบทำอะไรซ้ำ ๆ
สมองจะจดจำสิ่งที่เราทำทุก ๆ วัน เช่น ต้องอาบน้ำท่าเดิม แปรงฟันท่าเดิม สิ่งซ้ำ ๆ เหล่านี้คือสมองจะทำหน้าที่จดจำ แต่ถ้าเกิดว่าเราอยากทำอะไรใหม่ ๆ สมองจะต่อต้าน
“หากจะไปวิ่ง แต่สมองไม่อยากไป ก็จะพลัดวันออกกำลังกายไปเรื่อย ๆ เพราะเกิดการต่อต้านอยู่ภายใน แลการเข้าเทรดตามแผนที่วางเอาไว้ แต่ราคาใกล้เส้น SL เราไปเลื่อนมันออก นี่คือ ไม่มีวินัยการเทรด”
กิจกรรมที่ใช้พลังงานน้อย ๆ
เนื่องจากสมองเป็นอวัยวะที่สำคัญแต่ดันกินพลังงานเยอะเป็นอันดับต้น ๆ ของร่างกาย ดังนั้นเพื่อประหยัดพลังงาน มันจึงชอบความสบายครับ
การเทรดหากทำไม่ได้ตามแผนบ่อย ๆ จนสมองจำ จะทำให้ส่งผลต่อการเทรด การผิดพลาดในเรื่องเดิมซ้ำ ๆ ซาก ๆ ไม่จบสิ้น
โฟกัสอะไรทีละอย่าง ชอบมาก
สมองจะถูกโฟกัสเพียงแค่อย่างเดียว มีสมาธิ ถึงจะทำให้ประสิทธิภาพของการทำงานดีขึ้น แต่ในปัจจุบัน หลายสิ่งอย่างที่เข้ามาในแต่ละวัน เช่น สื่อออนไลน์ หรือ สิ่งเร้ารอบข้าง ทำให้สมองนั้นเสียความเป็นธรรมชาติไป
ทั้งหมดที่กล่าวมาล้วนแล้วแต่เป็นนิสัยของสมอง เมื่อลองเปรียบเทียบดูกับการเทรดในชีวิตประจำวัน จากนิสัยของสมองบ่งบอกได้ว่าคุณเองเป็นเทรดเดอร์ประเภทไหน มีความกังวลในออเดอร์ หรือ ไม่เทรดตามแผนที่วางเอาไว้ หากมันเกิดขึ้นบ่อย ๆ จนสมองจำเป็นนิสัย จะส่งผลให้การเทรดของตัวเองไม่มีเป้าหมาย ไม่มีวินัย ดังนั้นแล้วจะตั้งแผนการเทรดเอาไว้ทำไม
หมวกของคุณ สวมบทบาทเป็นอะไร ?
อาชีพเทรดเดอร์ ไม่ว่าใครก็สามารถหาเงินได้ แม้ว่าจะทำงานประจำ หรือ ไม่มีงานเป็นหลักเป็นแหล่ง แต่มีคติที่สำคัญที่ต้องเน้นย้ำเลยว่า
“คุณไม่สามารถเป็นเทรดเดอร์ที่ยอดเยี่ยม โดยใช้ชีวิตประจำวันที่ห่วยแตก”
คำพูดข้างต้นนั้นอาจจะรุนแรงไปนิด แต่แปลความหมายได้อย่างตรงตัวครับว่า ตราบใดที่ชีวิตประจำวันของคุณไม่ราบรื่น ไม่เป็นระเบียบ คุณเองก็ไม่มีวันที่จะประสบความสำเร็จ หรือ เป็นเทรดเดอร์ที่ยอดเยี่ยมได้นั่นเอง เช่นกัน หากคุณต้องการใช้ Alpha Trade ก็ต้องปรับเปลี่ยนชีวิตประจำวันให้มีระเบียบ วินัย แล้วจะพบกับความแตกต่าง
ชีวิตประจำวันที่ห่วยแตก
เรื่องนี้เราจะขอ อธิบายให้ชัดเจนลึกลงไปเกี่ยวกับคำว่า “ชีวิตประจำวันที่ห่วยแตก” นะครับ ซึ่งมันจะมีนัยยะดังนี้ครับ
- ไม่มีเป้าหมายในการใช้ชีวิต ไม่รู้จะทำอะไร ไม่มีตารางเวลาในชีวิต
- พูดว่าตั้งใจจะทำอะไร แล้ว พลัดวันไปเรื่อย เช่น จะออกกำลังกายเย็นนี้ แต่เมื่อถึงเวลาจริง ๆ กลับไม่ทำ
ซึ่งพฤติกรรมทั้งหมดสมองของเราจะบันทึกเอาไว้ จนกลายเป็นนิสัยที่แก้ยาก ชีวิตของเราไม่ได้ง่ายขนาดนั้น เรายังไม่เคยเห็นใครที่ใช้ชีวิตห่วยแตก แต่เรื่องเทรดกับเก่ง ซึ่งจากประสบการณ์ที่เห็นมีแต่คนที่ประสบสำเร็จในการลงทุน มีวิถีการใช้ชีวิตที่ยอดเยี่ยม
*ปล. ต้องขออภัยที่ใช่คำรุนแรงเนื่องจากผู้เขียนอยากให้ได้อรรถรสดังเดิมของผู้พูดครับ
พักผ่อนได้ แต่ควรมีวินัย
การใช้ชีวิตที่ไร้วินัย ไม่ใช่ห้ามไม่ให้พักผ่อน ทุกคนล้วนแต่ใช้ชีวิตได้ พักผ่อนได้ แต่ควรมีลิมิตเป็นของตัวแอง เมื่อสมองจดจำสิ่งที่ทำอะไรซ้ำ ๆ การใช้ชีวิตที่ไม่ดี คุณเองจะเป็นเทรดเดอร์ที่มีวินัยไม่ได้
การใช้ชีวิตประจำวันของคุณเป็นอย่างไร ? ยังวุ่นวาย ไม่มีแผนในชีวิตประจำวัน ถ้าหากว่าอยากประสบความสำเร็จในการเทรด หรือ เป็นเทรดเดอร์ที่ยอดเยี่ยม ต้องหันไปจัดการปัญหาของตัวเองในแต่ละวันให้ได้ก่อน แล้วจะพบถึงความแตกต่าง
ทำความรู้จักกับสมองที่เทรดเดอร์ต้องรู้
สมองของเรานั้นมีส่วนที่เกี่ยวข้องกับการเทรดอยู่ 3 แบบ นั่นก็คือ Survival state, Emotion state, Executive state ซึ่งในแต่ละ state จะมีคอนเซปคร่าว ๆ ดังนี้ครับ
Survival State
มาพร้อมกับคำถาม ว่าฉันปลอดภัยไหม? เข้าซื้อตรงนี้ปลอดภัยไหม ?
Emotion State
รับรู้ถึงอารมณ์ในการเทรด เช่น เมื่อกราฟจะถึง SL จะมีความรู้สึกว่า ตลาดแม่งไม่ดี แต่ถ้ารู้สึกเฉย ๆ แสดงว่ามีแบบแผน
Executive State
คิดวิเคราะห์เยอะไป ทำให้ฟุ้งซ่าน สมองจะคิดวิเคราะห์มากไป เมื่อคิดผิดพลาด แล้วจะเกิดขึ้นจนความน่าเสียดาย แต่ถ้ามีสติแล้วเข้าใจเกมการเทรด
ถ้าคุณมีสติจะสามารถแพลนสมองได้ ควบคุมสมองได้ เมื่อเห็นกราฟใกล้ถึงจุด SL เริ่มเครียด เริ่มมีความกังวล ถ้าฝึกให้นิ่งได้คุณเองจะมองเห็นอีกมิติของการเทรดมากขึ้น การฝึกฝนของโค้ชสอนเทรดหลาย ๆ คนที่บอกว่า “ให้ฝึกฝน Mind Set ฝึกเทรด ทุกคนพูดถูกหมด แต่ไม่สามารถระบุเจาะจงได้ว่า ต้องจัดการอารมณ์ลบ ๆ ของตัวเองให้ได้ในการเทรด นี่คือคำแนะนำที่ดีที่สุด
WE ARE TRADER
การจะเป็นเทรดเดอร์ที่ประสบความสำเร็จได้นั้น จะต้องนำสมองในส่วน Emotion State / Executive State ให้อยู่ในเชิงบวก เมื่อตัดสินใจเทรด Survival State ไม่ควรใช้ เพราะจะคิดเสมอว่าเข้าเทรดจุดนี้จะปลอดภัยไหม ?
ปัจจัยที่ส่งเสริมให้คิดอย่างสร้างสรรค์
รู้ทันเสียงในหัว
ข้อนี้สำคัญ ตัวอย่างเช่น กำลังเทรดตามแผนที่วางเอาไว้ เมื่อมีออเดอร์แล้ว เสียงในหัวจะมารบกวนก็คือ “มันสวนเทรนไหม ถ้าขึ้นต่อ หรือ ลงต่อ ลองเลื่อน SL หรือ เลื่อน TP” ดังนั้นต้องรู้ทัน และ ควบคุมปัจจัยข้อนี้ให้ได้
คัดกรองสื่อที่เสพ
ทุกวันนี้สื่อเข้าถึงง่าย ต้องคัดกรอง พยายามปกป้องสื่อที่เป็นลบ ตัวอย่าง สื่อจากฟรีทีวี ข่าวปลอม หรือ สื่ออื่น ๆ ที่เป็นเชิงลบ ซึ่งจิตแพทย์ ได้ออกมาเตือนด้วยว่า หากเสพข่าวมากเกินไป ระวังเป็น “Headline Stress Disorder” ไม่ใช่โรค แต่เป็นภาวะที่เสพข่าวมากเกินไป จะกลายเป็นคนที่เหนื่อยล้าทางจิตใจ เครียดง่าย พักผ่อนไม่เพียงพอ
ควบคุมการใช้ชีวิต
ตัวอย่างเช่น ออกแบบวิถีชีวิตที่ใช้ให้ดี เมื่อชีวิตประจำวันดี ยังไงเทรดก็ดี ตัวอย่างเช่น บางคนตั้งเวลาให้กับการใช้ชีวิต ช่วงเช้าทำอะไรบ้างใช้เวลาเท่าไหร่ มีการวางแผนในการใช้ชีวิต ซึ่งจะทำให้ชีวิตดีขึ้น มีระบบ นำไปสู่ชีวิตที่ดี
“คุณต้องสร้างระบบการใช้ชีวิตของตัวเองให้ดี ไม่ออกนอกกรอบ ไม่ทำอะไรที่ผิดแผน”
สรุป Alpha Trade part 1
สำหรับใครที่ได้อ่าน ก็คงจะเริ่มเข้าใจแล้วว่า ชีวิตของการเป็นเทรดเดอร์มืออาชีพจำเป็นมากที่จะต้องสร้างวินัยให้กับชีวิต ซึ่งนั่นจะส่งผลไปถึงการเทรดของตนเองด้วยเชื่อเลยว่าจะทำให้ทุกอย่างดีขึ้น เมื่อได้เรียนรู้ถึงนิสัยของสมองแล้ว มีการนำไปปรับเปลี่ยนการใช้ชีวิตใหม่ ควบคุมชีวิตให้มีเป้าหมายมากขึ้น นี่คือจุดเริ่มต้นที่จะนำให้คุณเข้าสู่ระบบการเทรดแบบ Alpha Trade ได้นั่นเอง (รอติดตามวิธีเข้าสู่ Alpha mode ใน Part 2)
ทีมงาน: eaforexcenter.com
"เริ่มต้นอย่างช้าๆ แต่ชัดเจน"
ให้เราได้ดูแลคุณ...
eaforexcenter.com